मुलांसाठी निरोगी अन्न (Healthy Eating Tips) हे अनेक कारणांसाठी महत्वाचे आहे. प्रथम, ते त्यांच्या वाढत्या शरीराला आणि मनाला आधार देण्यासाठी आवश्यक पोषक तत्वे प्रदान करते. जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि फायबर यांसारखे पोषक घटक मुलांना शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी ठेवण्यास मदत करतात, ज्यामुळे त्यांना शाळेत चांगली कामगिरी करता येते आणि सक्रिय राहता येते. याव्यतिरिक्त, निरोगी अन्न लठ्ठपणा, उच्च रक्तदाब आणि टाइप 2 मधुमेह यांसारख्या जुनाट आजारांना प्रतिबंधित करण्यास मदत करते, ज्याचे नंतरच्या आयुष्यात मुलांसाठी गंभीर परिणाम होऊ शकतात.
शिवाय, निरोगी अन्न चांगले पचन (Healthy Eating Tips) आणि मजबूत रोगप्रतिकारक कार्यास प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे मुलांना बरे वाटू शकते आणि आजार टाळता येतात. फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य, पातळ प्रथिने आणि निरोगी चरबी यांचा समावेश असलेला संतुलित आहार घेतल्यास, मुले निरोगी वजन राखू शकतात, रोग टाळू शकतात आणि अधिक सक्रिय जीवनशैलीचा आनंद घेऊ शकतात. शेवटी, निरोगी अन्न निरोगी सवयींचा (Healthy Eating Tips) पाया सेट करते जे आयुष्यभर टिकू शकते. जेव्हा मुले लहानपणापासून पौष्टिक पदार्थांचा आस्वाद घ्यायला शिकतात, तेव्हा ते मोठे झाल्यावर आरोग्यदायी निवडी करत राहण्याची अधिक शक्यता असते (Healthy Eating Tips for Kids).
डे केअर किंवा प्रीस्कूलसाठी लंचबॉक्स असो, बहुतेक लहान मुले भरलेला लंचबॉक्स परत आल्यावर आणतात. भाज्या आणि फळांबद्दल असे काहीतरी आहे जे आपल्या लहान मुलाच्या मज्जातंतूवर येऊ शकते आणि त्याला त्याकडे पाहण्यापासून परावृत्त करते. या सगळ्या दरम्यान, लहान मुलांसाठी (१२-१८ महिने) त्यांना दुपारचे जेवण खायला मिळावे यासाठी योग्य भारतीय पाककृती शोधणे अवघड असू शकते. प्रथिने, कॉम्प्लेक्स कार्बोहायड्रेट (जसे की संपूर्ण धान्य), फळे आणि/किंवा भाज्या यांचा समावेश करून तुमच्या मुलाला विविध पदार्थ (वेगवेगळ्या फ्लेवर्स, पोतांसह) आणि पौष्टिक आहारात सामील करण्याचे लक्ष्य ठेवा. नेहमी खात्री करा की तेथे "सुरक्षित" अन्न आहे, जे तुमच्या मुलाला खाण्यास आवडते. अशाप्रकारे, जरी तुमचे मूल जेवणाने खूश नसले किंवा नवीन पदार्थ खाण्याच्या विरोधात तीव्र भावना व्यक्त करत असले, तरी ते जेवतील त्या ताटात काहीतरी असते. त्यांना अजूनही काही प्रकारचे पोषण मिळत आहे आणि अन्नपदार्थांचा संपर्क आहे जे त्यांनी अद्याप उघडलेले नाही. त्याच धर्तीवर, तुम्हाला जे करायचे नाही ते म्हणजे कुटुंबातील इतरांपेक्षा वेगळे जेवण देणे, जे तुमच्यामध्ये त्वरीत एक शॉर्ट ऑर्डर कुक बनू शकते आणि पिकी खाण्याला प्रोत्साहन देऊ शकते. नेहमीप्रमाणे, तुमच्या मुलाची भूक, चघळण्याची क्षमता, अन्न प्राधान्ये आणि ऍलर्जीनुसार अन्नाचा आकार आणि पोत बदला.
निरोगी पदार्थांचे फायदे (Healthy Eating Tips)
1. उत्तम वाढ आणि विकास - निरोगी अन्न हे आवश्यक पोषक तत्वे देतात जे मुलांच्या वाढीस आणि विकासास मदत करतात.
2. रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत - फळे, भाज्या आणि संपूर्ण धान्यांसह संतुलित आहारामुळे रोग प्रतिकारशक्ती वाढण्यास आणि मुलांना आजार होण्याची शक्यता कमी होण्यास मदत होते.
3. मानसिक आरोग्य सुधारले - अभ्यासाने असे दाखवले आहे की निरोगी आहार मुलाच्या संज्ञानात्मक, भावनिक आणि वर्तणुकीशी संबंधित कल्याणावर सकारात्मक परिणाम करू शकतो.
4. उत्तम पचन - फळे, भाज्या आणि संपूर्ण धान्य यांसारखे फायबर-समृद्ध अन्न आतड्यांच्या हालचालींवर नियंत्रण ठेवण्यास आणि बद्धकोष्ठता टाळण्यास मदत करू शकतात.
5. लठ्ठपणाचा धोका कमी - जंक फूड आणि साखरयुक्त स्नॅक्स असलेल्या आहारामुळे बालपणातील लठ्ठपणा वाढू शकतो, तर निरोगी पदार्थ निरोगी वजन राखण्यास मदत करू शकतात.
6. निरोगी दात आणि हाडे - दूध, चीज आणि दही यांसारख्या कॅल्शियमयुक्त पदार्थांचा समावेश असलेला संतुलित आहार घेतल्याने दात आणि हाडे निरोगी होऊ शकतात.
7. उच्च ऊर्जा पातळी - निरोगी अन्न ऊर्जा उत्पादनासाठी आवश्यक पोषक तत्वे प्रदान करतात, ज्यामुळे मुलांना दिवसभर सक्रिय आणि सतर्क राहणे सोपे होते.
मुलांसाठी निरोगी पाककृती (Healthy Eating Tips)
1. मूग डाळ खिचडी :
मुगाची डाळ खिचडी हा बाळासाठी पोषक आहाराचा पर्याय आहे. मी माझ्या बाळाला तिच्या 6व्या महिन्यात तांदूळ आणि मूग डाळ स्वतंत्रपणे तांदूळ दलिया आणि डाळ पाणी म्हणून दिली आहे. एकदा ती तांदूळ आणि डाळ बरोबर जुळवून घेतल्यानंतर मी ही मूग डाळ खिचडी देऊ केली. जेव्हा आपण प्रारंभ करता तेव्हा थोड्या प्रमाणात आहार देण्याचा प्रयत्न करा आणि नंतर आपण प्रमाण वाढवू शकता.
2. मसाला कॉर्न सह नारळ भात :
मसाल्यांमध्ये सुवासिक खोबरे, काजू आणि मनुका घालून शिजवलेला भात परतावा. तळलेले मसाला कॉर्न (उकडलेले) सह गरम सर्व्ह करा.
3. दह्यासोबत बीटरूट भात :
बीटरूट प्युरी आणि मसाल्यांमध्ये तांदूळ आणि वाटाणे शिजवा. कडेवर साधे दही आणि काही चेरी आणि खजूर आणि मेव्याचे लाडू सोबत गरमागरम सर्व्ह करा. ही कृती पौष्टिक आणि चवीने परिपूर्ण आहे.
4. व्हेजिटेबल डोसा :
व्हेजिटेबल डोसा हा मऊ, आरोग्यदायी, रंगीबेरंगी, पौष्टिकतेने समृद्ध डोसा आहे जो तुम्ही तुमच्या बाळासाठी किंवा लहान मुलांसाठी बनवू शकता. तुमच्या बाळाच्या आहारात भाज्या समाविष्ट करणे आणि तुमच्या बाळासाठी पौष्टिक जेवण बनवणे हा एक उत्तम मार्ग आहे. हा भाजी डोसा दही, डाळ किंवा हलके मसालेदार सांबार सोबत सर्व्ह करा, तुमचा चपळ लहान मुलगा त्याला नाही म्हणू शकत नाही.
5. व्हेजिटेबल सुजी उपमा :
सुजी उपमा/रवा उपमा हे चवदार, पौष्टिक आणि लहान मुलांसाठी आरामदायी अन्न आहे. हे एक द्रुत निराकरण जेवण आहे जे नाश्ता किंवा रात्रीच्या जेवणासाठी दिले जाऊ शकते. मी सहसा सुजी उपमा फ्लफी बनवते, ते लहान मुलांसाठी अनुकूल बनवण्यासाठी मी अधिक पाणी घालून ते क्रीमियर बनवले. त्यामुळे या सुजी उपमाला आपण रवा खिचडी किंवा सुजी खिचडी म्हणू शकतो. रवा किंवा सुजीची खिचडी 6 महिन्यांपेक्षा जास्त वयाच्या बाळांना मूळ भाज्या आणि सुजी आणल्यानंतर दिली जाऊ शकते.
6. स्क्रॅम्बल्ड अंडी:
लहान मुलांसाठी स्क्रॅम्बल्ड अंडी, चीज आणि दुधाने बनवलेले भारतीय शैलीतील द्रुत अंडी तळणे. हे लहान मुलांसाठी स्नॅक किंवा फिंगर फूड म्हणून दिले जाऊ शकते.
7. मिक्स्ड व्हेजिटेबल सूप :
मिक्स्ड व्हेजिटेबल सूप ही एक पौष्टिक आणि आरोग्यदायी सूप रेसिपी आहे जी भाज्यांच्या पौष्टिक गुणांसह क्षणार्धात करता येते. लहान मुलांच्या आहारात भाज्यांचा समावेश करणे हा सर्वोत्तम मार्ग आहे. हे मिश्रित भाज्यांचे सूप तुमच्या आवडीच्या कोणत्याही भाज्यांसोबत तयार करता येते. पण या भाजीच्या सूपची चव आणि चव तुम्ही सूपमध्ये जोडलेल्या भाज्यांवर आधारित असते.